Một chút về công trình xanh – kiến trúc xanh

Gần đây khái niệm công trình xanh – kiến trúc xanh xuất hiện ngày càng nhiều, cùng với các hình ảnh chụp các công trình với nhiều cây cối, cả xung quanh và cả trên kết cấu của công trình. Điều này ẫn đến cách hiểu đơn giản là công trình xanh, kiến trúc xanh về cơ bản vẫn thế, chỉ là trồng thêm ít cây dưới sân, vườn, treo vào giỏ cây ở ban công – bậu cửa và có thể làm cả cái vườn trên mái nữa thì màu xanh là ngút ngàn, công trình đã trở thành công trình xanh.

Thực ra, một công trình xanh phải đạt các tiêu chí đánh giá, rồi được xếp hạng mấy trong hệ thống đánh giá tính xanh của công trình. Trong nhiều công trình được đánh giá là công trình xanh thứ hạng cao, không hề thấy bóng dáng của cây cối, hoa lá trên kết cấu của công trình, như công trình này là một ví dụ:

Gap House / Pitman Tozer | ArchDaily.

Theo mô tả của tác giả, yếu tố xanh của ngôi nhà nằm ở các điểm: Ngôi nhà được thiết kế có tính toán để cho ánh sáng thiên nhiên có thể lọt tới nhiều nơi trong nhà nhất có thể, kể cả tầng 1 (đây là ngôi nhà xây chen trong diện tích đất hẹp nên chỉ có rất ít mặt thoáng, hướng khai thác ánh sáng nhiều nhất là hướng lên trời). Thêm vào đó, vì ở xứ lạnh nên tường nhà được sử dụng vật liệu cách nhiệt tốt, giúp giảm bớt năng lượng dùng để sưởi ấm nhà trong mùa đông. Nước mưa cũng được thu lại để sử dụng trong các sinh hoạt, nhằm giảm nhu cầu về nước máy vốn được sản xuất ra với mức tiêu tốn năng lượng nhất định  trong sản xuất, truyền dẫn.

Với các tiêu chí về chiếu sáng thiên nhiên và cách nhiệt để giảm thiểu năng lượng sử dụng, ngôi nhà đã đạt được thú hạng cao trong thang xếp hạng công trình xanh mà không phải trồng nhiều cây xanh trong công trình.

Qua ví dụ này ta rút ra một điều về tiêu chí đánh giá công trình xanh sẽ không giống nhau cho từng khu vực khác nhau trên thế giới. Ví dụ như với các nước nhiệt đới thì tiêu chí che nắng, nóng (mà trồng cây là một giải pháp) để giảm lượng điện năng tiêu thụ trong việc làm mát là một tiêu chí đánh giá tính xanh của công trình.