Các lưu ý khi thi công nhà

Sau khi đã có thiết kế, thi công ngôi nhà là một bước vô cùng quan trọng, đắt – rẻ, tiết kiệm hay lãng phí nhiều nhất là ở bước này.
Có thể chia việc thi công ra hai hình thức: i) thuê chủ thầu xây dựng theo hình thức trọn gói (một gói tổng thể hoặc nhiều gói nhỏ như nề, điện, nước, cửa…), và ii) chủ nhà tự làm tổng thầu, lo vật tư và tự thuê thợ trả khoán hoặc công nhật. Mỗi hình thức có ưu và nhược điểm riêng, phù hợp với từng đối tượng.
Cách chủ nhà tự làm tổng thầu, lo vật tư và thuê nhân công đòi hỏi chủ nhà phải có thời gian bám công trình, có kiến thức nhất định về trình tự, yêu cầu xây dựng để công việc được trôi chảy. Ví dụ như chủ nhà phải biết khi nào làm việc gì, mua vật tư ra sao, nếu không, công việc sẽ chồng chéo lên nhau, cản trở lẫn nhau. Như việc mua vật tư, nếu mua các vật tư cần bảo quản tốt như vât liệu điện, nước (sen, vòi…) quá sớm mà không có điều kiện bảo quản tốt sẽ dễ bị hư hỏng, thậm chí mất mát. Hoặc trình tự thực hiện các hạng mục như chưa xong hết các phần việc trên mái, tường đã lát nền thì sẽ dẫn đến hư hại nền nhà. Tóm lại cách này sẽ tạo ra sức ép rất lớn cho chủ nhà thiếu kinh nghiệm. Dân gian thường cho là cách này sẽ tiết kiệm được chi phí và nhà sẽ theo ý mình nhưng thực tế không hẳn như vậy. Với những lý do nêu ở trên, thi công theo cách này nhiều khi sẽ có giá thành xây dựng rất cao!
Cách thi công kiểu chìa khóa trao tay: giao khoán sản phẩm cho một chủ thầu xây dựng hoặc chia thành nhiều gói nhỏ giao cho từng chủ thầu nhỏ như nề, điện-nước, cửa, sắt… Nếu giao cho một chủ thầu, chủ nhà sẽ ‘nhàn’ do không phải sắp xếp, tính toán. Tuy nhiên chất lượng sẽ khó kiểm soát. Để hạn chế việc khó kiểm soát chất lượng, cần làm rõ với chủ thầu về đơn giá (thường theo m2 xây dựng) gắn liền với quy cách, chất liệu và tiến độ. Ví dụ như cần làm rõ loại gạch xây, mác vữa, loại sơn, bả, chủng loại sắt thép. Một số thiết bị rời, có tiêu chuẩn như vệ sinh, bếp, vòi, chậu thậm chí gạch ốp lát chủ nhà có thể tự mua khá đơn giản ở các trung tâm vật liệu xây dựng theo khả năng tài chính và ý thích của mình.
Nếu chia làm nhiều chủ thầu nhỏ thì chủ nhà phải điều tiết tiến độ thi công của các ‘cánh thợ’ này cũng như giải quyết xung đột về quyền lợi của họ. Chuyện thường xảy ra là thợ xây và thợ điện nước hay tranh cãi về chi phí trát phần đục ra để chạy đường điện, đường nước. Chủ nhà nên phối hợp các cánh thợ để họ làm việc với nhau với tinh thần xây dựng, không cản trở nhau gây ảnh hưởng đến ngôi nhà của mình.

Việc thi công phải theo thứ tự để tránh làm ảnh hưởng đến các phần việc đã hoàn thành. Một nguyên tắc đơn giản cần nhớ là: ‘Xây thì từ móng lên mái, hoàn thiện thì từ mái xuống móng’. Hoàn thiện từ trên xuống để các phần việc sau không ảnh hưởng xấu đến phần việc trước. Ví dụ như trần nhà phải xong xuôi rồi mới lát nền, nếu không nền nhà sẽ bị dây bẩn vật liệu hoàn thiện trần!